Mag je een blaastest weigeren bij verkeerscontrole?
Volgens de wet ben je verplicht als bestuurder van een motorvoertuig om mee te werken aan een voorlopige ademanalyse op straat. Dit wordt een blaastest genoemd. Dit is ook verplicht als je (nog) geen verdachte bent van het rijden onder invloed.
Als je hier niet aan meewerkt dan is dat een strafbaar feit op,een overtreding. Doorgaans staat hier een boete. Dit in tegenstelling tot het weigeren van een zogenaamde definitieve blaastest op het politiebureau. Dit wordt ook wel het definitieve alcoholonderzoek genoemd.
Als uit de blaastest een positieve uitslag volgt, dan ben je officieel verdachte van een strafbaar feit. Dan kan je door politie worden aangehouden (gearresteerd) en worden meegenomen naar het politiebureau voor de definitieve blaastest. Dit gebeurd dan in een groot apparaat, wat politie meestal niet bij zich heeft. Soms kan deze blaastest gebeuren in een grote bus en niet in het politiebureau, bijvoorbeeld als sprake is van een grootschalige alcoholcontrole.
Verdachte van rijden onder invloed ('Trias Alcoholica')
Je kunt overigens ook verdachte worden van rijden onder invloed van alcohol, door uiterlijke kenmerken. Denk dan aan het constateren door politie van rooddoorlopen ogen een alcoholgeur (dranklucht) of onsamenhangend praten/waggelende gang. Het enkele niet meewerken aan een voorlopige ademanalyse op straat hoeft overigens niet direct - zonder aanvullende omstandigheden - een vermoeden op te leveren van het rijden onder invloed.
Mag je een blaastest weigeren op het politiebureau?
Als je meemoet naar het politiebureau, ben je als verdachte verplicht om medewerking te verlenen aan de definitieve blaastest. Dit gebeurt door het aantal malen (maximaal vier keren) blazen in een blaaspijpje. Politie moet een verdachte dan meedelen dat het niet meewerken een strafbaar feit oplevert, namelijk overtreding van artikel 163 Wegenverkeerswet. Dit is een misdrijf.
Als je deze medewerking niet verleend wordt de blaastest procedure meestal beëindigd en het rijbewijs ingevorderd. Dit kan dan aan het CBR worden verstuurd, die dan een onderzoek naar de rijgeschiktheid kan opleggen als besluit. Soms wordt het rijbewijs wel terugegeven samen met een voorlopig rijverbod van politie. Dit betekent dat je dan enige tijd niet mag rijden, om eventueel alcohol uit je bloed te laten verwijderen door je lichtaam. Doe je dit toch, dan pleeg je een misdrijf, namelijk het rijden tijdens een rijverbod. Ook kan de Officier van Justitie besluiten het rijbewijs voor enige tijd in te houden in verband met een te verwachten strafoplegging en de verkeersveiligheid. Hiertegen kan je dan een klaagschrift indienen, zeker als het rijbewijs nodig is voor het werk / baanbehoud.
Niet kunnen blazen om medische redenen
Soms lukt het niet om te blazen om medische redenen. Dit kan bijvoorbeeld een longziekte zijn, zoals astma, maar ook kan men zo stevig onder invloed van alcohol zijn, dat het eenvoudigweg niet lukt.
In dat geval kan er in plaats van de blaastest een bloedonderzoek plaatsvinden. Het is hierbij wél van belang rustig te blijven en dit zo mogelijk zélf aan de politie aan te geven. Regelmatig zijn er op dit moment discussies tussen verdachten en politie, bijvoorbeeld omdat politie je er onterecht van beschuldigd de blaastest te saboteren, bijvoorbeeld door langs het blaaspijpje te blazen of te kort te blazen.
In dat geval is het héél belangrijk niet uit frustratie aan te geven dat 'je ermee stopt' en 'zo niet mee te werken'. Dit zal achteraf al snel worden uitgelegd aan een weigering, ook al was je niet in staat aan de blaastest mee te werken. Blijf dus ten allen tijde rustig en blijf benadrukken dat je wel wíl meewerken maar dit gewoonweg niet kúnt. En biedt zo mogelijk uit eigen beweging aan een bloedonderzoek te laten verrichten. Op deze manier heb je een grotere kans dat later in een strafzaak het onderzoek niet aan de wettelijke eisen (strikte waarborgen) voldoet en een eventuele weigering van de baan is.
Overigens kan ook poltiie zelf een bloedonderzoek bevelen, als duidelijk is dat om medische redenen het niet mogelijk is om een blaastest te ondergaan. Weigering daarvan is dan (wederom) een strafbaar feit. In de jurisprudentie (rechtspraak) is overigens uitgemaakt dat een eventuele naaldenangst geen geldige reden voor weigering aan een bloedonderzoek oplevert...
Weigering bloedonderzoek ex artikel 163.6 WVW 1994. Mededeling verdachte dat hij ‘geen naalden in zijn lichaam wilde’ kan niet anders worden opgevat dan een ondubbelzinnige weigering van zijn medewerking aan een bloedonderzoek.
Weigeren definitieve blaastest is een misdrijf: Wat is de straf?
Op het weigeren van een blaastest staat een hoge straf. Dit omdat door de weigering immers niet is vastgesteld óf iemand alcohol had gedronken en zo ja, hoevéél dit is geweest. Bij de strafoplegging gaat men dan ook in beginsel uit van een hoog promilage. Het uitgangspunt van de rechtbanken voor een weigering van een blaastest is een geldboete van € 1.000,- en een ontzegging van de rijbevoegdheid (besturen motorvoertuigen) voro de duur van 9 maanden onvoorwaardelijk (2024). Deze straf geldt als uitgangspunt voor niet-beginnend bestuurders en zonder strafverhogende omstandigheden zoals gevaarlijk rijgedrag of recidive (is eerder gebeurd). Ook zal bij een definitieve veroordeling een starafpunt op het rijbewijs volgen. Twee strafpunten leiden van rechtswege tot ongeldigverklaring van het rijbewijs. Je moet dan opnieuw afrijden bij het CBR, nog los van eventuele onderzoeken naar de rijgeschiktheid.
Advocaat bij weigeren blaastest
Als je een blaastest heeft geweigerd of daarvan wordt beschuldigd, zal politie dit in de proces-verbaal (verslag) vermelden. Het Openbaar Ministerie kan hier vervolgens een strafzaak van maken. Dit kan door een dagvaarding voor de politierechter, of een oproeping voor een om hoorgesprek. Dat is een gesprek met de Officier van Justitie waarbij deze een straf (strafbeschikking) kan opleggen. Deze wordt ook op je strafblad vermeld.
In dat geval is het verstandig een ervaren advocaat in te schakelen om de zaak voor te bereiden en ter zitting te bepleiten. Wij beoordelen als advocaat of het alcoholonderzoek aan de wettelijke eisen voldoen en óf er wel van een geldige weigering sprake was. Daarbij helpen wij veel mensen (wij werken als verkeersadvocaat in Breda maar ook in de rest van Nederland voor veel cliënten) als het rijbewijs voor het werk of om andere redenen nodig is om deze zo mogelijk te behouden!