Het Politie Verhoor en het zwijgrecht
U hoeft als verdachte geen antwoord te geven op vragen. Dit noemt men het zwijgrecht. Door sommige verdachte wordt dit ook wel 'zwijgplicht' genoemd. Van een plicht is echter geen sprake. Sterker nog, het kan verstandig zijn al bij aanvang een verklaring af te leggen in uw strafzaak ter ontlasting van de verdenking. In de rechtsprakijk ervaren wij als advocaat dat een rechter een zeer grote waarde toekent aan de verklaring die al tijdens een politieverhoor is afgelegd. Andersom geldt het overigens zo, dat een eenmaal bij politie afgelegde verklaring, later in het strafproces bij de rechter zeer moeilijk valt te wijzigen. Het 'intrekken van een verklaring' wordt vaak gewenst door verdachten, maar dat gaat zomaar niet. Een rechter zal dan vragen waarom u de verklaring wil intrekken, en verklaringen als: 'Ik ben door de politie onder druk gezet', of ' Ik begreep het niet', zullen u doorgaans niet redden. Kortom, tenzij u dat kunt onderbouwen met feiten, geldt in uw strafzaa: 'Eens gezegd, blijft gezegd'. Overigens moet de politie wel bepaalde rechten eerbiedigen, zoals het wijzen op dit zwijgrecht (dit noemt men: 'de cautie') en in sommige gevallen op uw recht om een advocaat te spreken voorafgaand aan uw verhoor.
U kunt dus wel later verklaren, maar wij bepalen van geval tot geval of wij als advocaat dit wel een verstandige keuze vinden. Neemt u dan ook contact met ons op als u bent uitgenodigd voor een politieverhoor zodat uw positie kunnen bespreken en de keuze om al dan niet een verklaring af te leggen.
Advocaat of raadsman voorafgaand aan uw verhoor
Voorafgaande aan uw verhoor hebt u vaak het recht een advocaat te spreken, om u te adviseren. Dit geldt in elk geval als u wordt aangehouden. U kunt ook afstand doen van dat recht. Regelmatig krijgen wij signalen van verdachten dat door politie wordt aangeraden om vooral afstand te doen van het recht een advocaat te spreken, omdat 'het anders allemaal langer gaat duren' en 'het spreken van een advocaat toch geen zin heeft'. Wij raden dit af. Het is altijd verstandig even met een advocaat te overleggen, zeker omdat een verklaring later niet meer kan worden ingetrokken. Ook is het van belang te weten dat als u wordt 'uitgenodigd voor een verhoor' met een brief, u niet per defintitie van uw vrijheid wordt beroofd ('aangehouden'). U heb dan het gevoel dat u moet meewerken, maar zit in feite 'vrijwillig' op het politiebureau. Met als gevolg dat politie niet verplicht is u te wijzen op een recht een advocaat te spreken voorafgaande aan uw verhoor (ook wel de 'Saldüz' verplichting genoemd). U loopt dat een advies mis en mogelijk legt u daarbij een verklaring af in uw strafzaak die niet gunstig is voor uw procespositie.
Wij raden dan ook aan het contactformulier in te vullen. Wij nemen dan gratis en vrijblijvend contact met u op. Vaak kunnen wij verdachten met een telefoongesprek al een goed advies geven om goed voorbereid een politieverhoor in te gaan, al dan niet tezamen met onze tips voor een politieverhoor.
Politieverhoor, aanhouding en voorlopige hechtenis
Als u moet verschijnen in het politiebureau is, zeker als u daar geen of weinig ervaring mee heeft, een indrukwekkende ervaring. U bevindt zich in een afhankelijke situatie, zeker als u ook nog eens wordt aangehouden. U bent dan niet vrij te gaan en staan waar u wilt en komt in een onzekere situatie te verkeren. Als dan ook nog ons opmerkingen worden gemaakt door politie om toch vooral 'mee te werken' zodat u dan 'snel weer buiten staat' is de basis voor een slecht begin van uw strafzaak gelegd.
Het is verstandig zo mogelijk voorafgaande aan uw politieverhoor met een advocaat te overleggen. U heeft de zaak dan al voorbesproken en weet wat u kunt verwachten. Als de politie u langer dan zes uren wil houden heeft u recht op een piketadvocaat. Dit hoeft geen slechte advocaat te zijn, maar u weet van te voren dan niet wie er als 'uw advocaat' verschijnt. Als u voor uw verhoor al overleg gehad met een strafrechtadvocaat in wie u vertrouwen heeft en met wie de zaak is voorbesproken, is dat is een zorg minder. Dan weet u dat het verder goed zal lopen.
Als de politie u langer wil houden dan 6 uur voor 'onderzoek', kan een bevel tot inverzekeringstelling worden afgegeven. Dat kan voor bepaalde gevallen van strafbare feiten en/of als dit voor het onderzoek noodzakelijk is. Wij toetsen voor u de rechtmatigheid (juistheid) van deze inverzekeringstelling en aanhouding. Let op: Als u vrijwillig bent verschenen tellen de uren van deze 'meewerking' niet mee voor deze termijn. Ook de nachtelijke uren na aanhouding tellen niet mee. Mocht men u dan nog langer willen houden, kan - alleen in strikte uitzonderingsgevallen - deze termijn met ten hoogste drie dagen worden verlengd. Als men u na de inverzekeringstelling langer wil houden, dient een rechter (Rechter-commissaris) daar toestemming voor te geven. Dit noemt men de bewaring. Deze bewaring geldt voor een periode van ten hoogste veertien dagen. Hierna kan een termijn van ten hoogste 90 dagen worden verleend, door de Raadkamer in de rechtbank. Deze raadkamer bestaat uit drie rechters. Meestal worden verdachten na inverzekeringstelling heengezonden (vrijgelaten). Bewaring en gevangenhouding worden alleen in een strafzaak voor een zware verdenking en/of uitvoerige opsporingsonderzoeken toegepast.
Als ervaren strafadvocaat hebben wij veel ervaring met zowel aanhouding, politieverhoren als voorlopige hechtenis. Wij zullen u hierop voorbereiden en aangeven wat u kunt verwachten en u na aanhouding en inverzekeringstelling zo nodig bijstaan.
Tips voor een politieverhoor
Wij kunnen uiteraard alleen na een gesprek concrete tips en adviezen geven. Vanuit onze ervaring kunnen wij u wel navolgende vrijblijvende (algemene) u' tips' geven waarvan wij vinden dat die van belang zijn voor een politieverhoor.
De politie is niet altijd uw vriend. Hoe vriendelijk men u ook koffie geeft, hoe onaardig de ene agent ook is en hoe aardig de andere ('good cop, bad cop'?). Realiseer u: Men heeft een eigen agenda, verhoorschema en doel met uw verblijf.
- Trap niet in sprookjes, zoals: 'Beken maar dan bent u sneller buiten', ' zie maar af van een advocaat want dan hoeft u niet te blijven', 'een advocaat heeft toch geen zin' en 'het bewijs is toch al rond, dus beken maar', of zelfs (!) 'Je familie staat buiten en is zeer boos en volgens mij slaat je vader je zo in elkaar' (verhoor uit een verhoorkamer in het politiebureau in Breda). Het recht op een advocaat is niet voor niets in europese wetgeving verankerd: Uw Advocaat is de enige afhankelijke vertrouwenspersoon op dat moment, niet een politieagent met een eigen agenda, hoe aardig men ook is of lijkt te zijn. Het is niet zelden het geval dat men juist langer blijft - zeker in ernstige zaken - door een bekennende verklaring af te leggen. Uw advocaat is de vertrouwenspersoon die u eerlijk en open over uw belangen zal adviseren.
- Alles wat u zegt, niet zegt, doet of niet doet wordt opgeschreven en geldt als bewijs in uw strafzaak. Dus ook mededelingen buiten uw officiële verhoor in de gang of in een politiecel. Als u niet antwoord op een vraag maar bijvoorbeeld 'glimlacht', kunt u erop rekenen dat in uw verklaring komt te staan: 'Verdachte gaf geen antwoord op die vraag en begon te glimlachen'. Een neutrale en rustige houding is van belang.
- Als u besluit een verklaring af te leggen: Denk rustig na voor u een antwoord geeft. Als u een antwoord niet weet, gaan dan geen dingen 'invullen' of 'verzinnen'. Zeker niet op aandringen van een verbalisant/agent, die u aan het twijfelen brengt door opmerkingen als: 'Dan moet het toch wel zo zijn gegaan' of door opzichting aan de juistheid van uw verklaring te twijfelen ('Dat gelooft toch geen mens!').
- Lees uw verhoor altijd door en sta op wijzigen van uw verklaring als u vindt dat u iets niet of anders heeft gezegd of een nuancering wil aanbrengen. Als men u voorhoudt: 'Dat staat er toch' of 'zo bedoelen wij het', laat u dan niet van de wijs brengen. Het is uw verklaring! Bovendien zal een rechter het later mogelijk net zo lezen als uzelf.
- Als men toch weigert uw verklaring aan te passen, maak dan bezwaar. Weiger uw verklaring te tekenen met als reden dat men weigert de door u voorgestelde wijzigingen aan te brengen en eis dat men die reden vastlegt in de verklaring. Laat vastleggen dat u bezwaar heeft tegen de verhoorwijze en u zo spoedig mogelijk een advocaat wil spreken.
- Neem naam en telefoonnummer mee van de advocaat die u heeft gesproken naar uw verhoor. In meerdere exemplaren. U kunt zo een exemplaar geven aan de verhorend verbalisant.
- Ten slotte: Leg geen enkele verklaring af voordat u met een advocaat heeft gesproken. Nooit. Ook niet als u onschuldig bent. Een verklaring kan later niet of moeilijk worden ingetrokken of gewijzigd.
Na het Politieverhoor; de strafzaak
Als u na het verhoor weer buiten staat, is de zaak daar nog niet mee afgedaan. Mogelijk heeft u zelfs al een dagvaarding meegekregen om voor de rechter te verschijnen of mogelijk een strafbeschikking. Dat is een straf, opgelegd door de Officier, die geen onafhankelijk rechter is.
Neem in dat geval direct contact met een advocaat op om de verdere gang van zaken te bespreken
Processtukken en horen van getuigen
Als u bent verhoord heeft u doorgaans - zeker na aanhouding - recht op een afschrift van de processtukken. Deze worden niet vanzelf aan u verstrekt, u moet deze opvragen. Hoewel u hier recht op heeft is onze ervaring dat politie vaak naar een advocaat verwijst om deze op te vragen. Wij kunnen dat voor u doen en bij weigering hier zo nodig een bezwaarschrift tegen indienen. Ook bespreken wij graag of het wel verstandig is om onderzoek te vragen; niet altijd is het verstandig dit te doen, omdat uitkomsten eventueel ook in uw nadeel kunnen werken. Ook in zaken waarin men onschuldig is, kan het verstandig zijn bepaalde - belastende - getuigen maar niet aan een tweede verhoor te onderwerpen.
Ook kunt u eventueel getuigen laten horen, via een verzoek aan een onderzoeksrechten of nader onderzoek laten verrichten. Het is niet altijd verstandig hiermee te wachten tot een eventuele rechtszitting. Dit omdat er dan een korte tijd is tussen de dagvaarding en zitting en een zittingsrechter eventuele onderzoeksrechten kritisch(er) zal beoordelen, ook gezien de schaarste aan reeds ingeplande zittingsruimte. Wij bespreken graag de mogelijkheden met u. Het opgeven van getuigen en onderzoekswensen is juridisch niet altijd eenvoudig; wij weten hoe wij dat moeten doen om een grote kans op toewijzing te krijgen. Als u het formulier invult neemt een strafrechtadvocaat gratis en vrijblijvend contact met u op.